Özet
Bu makale Müeyyedzade Abdurrahman Efendi’nin (d. 922/1516) İslam düşünce tarihinde atomculuk tartışmaları açısından önem arzeden Risâle fi’l-cüz’ ellezi lâ yetecezzâ adlı risalesinin tahkikine, tercümesine ve tahliline yer vermektedir. Risalenin ele aldığı konu ve bunu işlerken kullandığı yöntem dikkate alınırsa, Şerhu’l-Mevâkıf haşiyeleri geleneğinin bir devamı olarak görülebilir. Bu doğrultuda öncelikle yazının girişinde eserin önemi ve konusu hakkında kısa bir bilgi verilmiş ve ardından tahkike esas alınan nüshalardan ve eserin müellife aidiyetinden bahsedilmiştir. Eserin içerik incelemesinin yapıldığı bölüm ise üç kısma ayrılmıştır: Bunlardan ilkinde risalenin ihtiva ettiği meseleye bir arka plan oluşturacak biçimde müellifin yaşadığı döneme kadar kelamda temas problemi özetlenmeye çalışılmıştır. Doğrudan risalenin içeriğine odaklanan bölüm ise iki alt bölümden oluşmaktadır: İlki müellifin İbn Sînâcı temasın zamanda bekası (bekâü’t-temâss) fikrini iptal için kullandığı sekiz geometrik delile, diğeri ise kürenin yüzeye nasıl temas ettiği sorusu bağlamında zaman-an ilişkisinin incelendiği meşhur şüphe (eş-sübhetü’l-meşhûre) konusuna ayrılmıştır. Makalenin tahlil kısmı sonuç ve kaynakça bölümleriyle sona ererken ardından risalenin dört nüshaya dayanarak yapılan tahkikine ve tercümesine yer verilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Müeyyedzâde Abdurrahman Efendi Atomculuk Hilomorfizm Kelam İslam Felsefesi Osmanlı Entelektüel Düşüncesi Temas Problemi An ve Zaman İlişkisiPaylaş
Detaylı Bilgi
- Yazarlar: Osman Demir, Prof. Dr., Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
Mehmet Arıkan, Arş. Gör., İstanbul Medeniyet Üniversitesi - DOI: dx.doi.org/10.12658/Nazariyat.5.1.M0063
- Yıl: 2019 (Nisan) / Cilt: 5 / Sayı: 1
- Sayfa: 133-189
- Tam Metin
- Diğer Diller:
-
English
- 4471 Görüntülenme
- Sayı İçeriğine Git